Terug naar alle leerbronnen

Vraag

Welk medicijn veroorzaakt het mínst waarschijnlijk bronchospasme?

Publicatiedatum: 25 januari 2023. Laatst gewijzigd: 25 januari 2023.

Sommige medicijnen kunnen, zeker bij patiënten met obstructieve longziekte (astma of COPD), bronchospasmen veroorzaken.

Welk van de onderstaande medicijnen zal dit het mínst waarschijnlijk doen?

A. Bumetanide
B. Enalapril
C. Ibuprofen
D. Propranolol

Spoiler alert: antwoord vind je hieronder

Het juiste antwoord is: A. Opties B, C en D kunnen bronchospasmen veroorzaken. Hoe dat zit, leggen we hieronder uit.

Enalapril is een voorbeeld van een ACE-remmer (ACE staat voor Angiotensin Converting Enzyme). ACE-remmers eindigen met -pril, bijv. captopril, perindopril en lisinopril. Wat is ACE? Het is een enzym dat je op veel plekken in het lijf vindt, maar vooral in longcapillairen. ACE zet het stofje angiotensine I om in angiotensine II (welke de centrale bloeddruk verhoogt door perifere vasoconstrictie en zoutretentie in de nieren). Maar dat is niet het énige dat ACE doet. ACE breekt namelijk ook prikkelende stofjes, zoals bradykinine af. Bradykinine verhoogt de permeabiliteit van de vaatwand en kan tot oedeem van het slijmvlies leiden (angio-oedeem) en kan soms bronchoconstrictie veroorzaken. Zie ook het Farmacotherapeutisch Kompas.

Ibuprofen behoort tot de NSAID’s (Non Steroidal Anti-Inflammatory Drugs). Ibuprofen remt COX (cyclo-oxygenase)-enzymen, om zo hun productie van pijn- en ontstekingsinducerende prostaglandines te remmen. Hieraan danken NSAID’s hun pijnstillende en ontstekingsremmende werking. De verminderde prostaglandinesynthese kent echter een keerzijde: bronchodilatatie is afhankelijk van prostaglandines. Remming van COX-enzymen (en dus van de synthese van bepaalde prostaglandines) kan daarom bij patiënten met obstructief longlijden de bronchiale hyperreactiviteit verhogen en dus soms bronchospasmen veroorzaken. Zie ook het Farmacotherapeutisch Kompas.

Propranolol is een niet-selectieve béta-blokker. Dat wil zeggen: dit heeft een significant remmend effect op zowel de béta-1-receptoren (hart) als béta-2-receptoren (longen). Die béta-2-receptoren in de longen zorgen bij activatie (sympathisch zenuwstelsel) voor bronchodilatatie. Doordat ze worden geantagoneerd door propranolol, kan er (weliswaar zelden) bronchospasme optreden. Zie ook het Farmacotherapeutisch Kompas.

Bumetanide is een lisdiureticum. Het werkt door de Na-K-2Cl-symporter in het stijgende deel van de lis van Henle te remmen. Hierdoor blijft er meer Na/natrium (en dus H2O) in de urine en wordt er vocht afgedreven.

Vind je dit soort dingen leuk om te leren? Bekijk dan eens Het Farmaboekje. Vragen en uitleg over verschillende farmacologische thema’s, zoals cardiovasculair, psychiatrie, long, en pijnbestrijding. Rijkelijk geïllustreerd, met samenvattingskaarten aan het eind van elk hoofdstuk. Lees hier meer over het boekje.